Zagrałem w „Ion: a compound building game”

Wiem, że może to się wydać dziwne, ale zawsze lubiłem lekcje chemii i miałem z niej dobre oceny. Kiedy więc zobaczyłem magiczne symbole „Mn²⁺, NaF, Mg(OH)₂ czy OH^–„ przykuły one moją uwagę i spowodowały, że z chęcią bliżej przyjrzałem się grze pt. „ION: a compound building game”. Wcielamy się w niej w grupę chemików, których głównym zadaniem będzie łączenie dodatnio i ujemnie naładowanych jonów (czyli kationów i anionów) w neutralne elektrycznie cząsteczki lub związki, zgodnie z zasadami chemii molekularnej. Domyślam się, że wstęp może brzmieć przerażająco, ale uwierzcie, że doktorat z chemii wcale nie jest potrzebny, aby zagrać w „ION”, a przy okazji gry sporo można sobie przypomnieć, a nawet nauczyć się nowych rzeczy. Ogromną zaletą gry jest fakt, że pomimo obcowania z kwasami, zasadami a nawet z pierwiastkami promieniotwórczymi nie będzie wymagane szkolenie BHP, a i tak nikomu się nic nie stanie.

Przygotowanie gry

Przed rozpoczęciem rozgrywki każdy chemik otrzymuje zestaw trzech żetonów, pomocnych w laboratoryjnej pracy, ale opiszę je w dalszej części. Jeżeli jony, związki i cząsteczki nie są graczom straszne – mogą zdecydować się oni na niewielką modyfikację gry za pomocą wariantów, poprzez dodatkowe karty metali przejściowych, jonów wieloatomowych i pierwiastków promieniotwórczych. Osobno tasuje się karty celów i karty dociągania i odkrywane są cztery z tych ostatnich – będą dostępne dla wszystkich graczy, na środku stołu. Po rozdaniu ośmiu kart dociągania każdemu z grających i ujawnieniu dwóch kart celów na daną rundę naukowcy są gotowi do zabawy w chemię.

Rozgrywka

Gra składa się z trzech rund, rozgrywanych w ten sam sposób, po których następuje końcowe podliczenie punktów. W swojej rundzie każdy z graczy wybiera jedną z posiadanych kart do zagrania i kładzie ją przed sobą. Gdy wszyscy ukończą ten krok odłożone karty są odsłaniane, a zagraną kartę używa się jako podstawę nowego związku lub do utworzenia wiązania jonowego z zagraną wcześniej kartą o przeciwnym ładunku (aby utworzyć związek należy jon o ładunku 1+ związać z jonem o ładunku 1-, z kolei dwudodatni jon (2+) do stworzenia cząsteczki będzie wymagał dwóch identycznych anionów o ładunku 1- lub jednego dwuujemnego). Jeżeli zagraną kartą będzie gaz szlachetny lub pierwiastek promieniotwórczy nie tworzy się z nich związków, tylko zatrzymuje do końca tury i to ich ilość określi ilość zdobytych punktów. Następnie pozostałe karty przekazuje się kolejnemu graczowi, a runda kończy się gdy graczom zostaną po dwie karty na ręce, które odrzucają. W trakcie gry można skorzystać z żetonów specjalnych, które pozwalają graczom na dodatkowe akcje w postaci zagrania dwóch kart z ręki zamiast jednej, zagrania karty z puli ogólnej lub na modyfikację już ukończonych przez gracza związków. Użycie żetonu jest jednorazowe i obciążone karą w postaci ujemnych punktów na koniec gry. Żetony każdego gracza, mają różne wartości punktowe, ale suma wartości punktów z trzech żetonów to zawsze 9 punktów. Grając w wariancie z kartami jonów wieloatomowych gracze mają możliwość odwrócenia już użytego żetonu negując karne punkty i uzyskując możliwość jego ponownego wykorzystania. Kiedy każdy zagra sześć (lub więcej przy użyciu żetonów) z posiadanych początkowo ośmiu kart runda dobiega końca i następuje punktacja, w której pod uwagę brane są utworzone związki, gazy szlachetne i wypełnienie celu rundy poprzez tworzenie wskazanych związków chemicznych. Po trzeciej rundzie punkty są sumowane i odejmuje się punkty, wynikające z użycia żetonów specjalnych, a gracz z największą liczbą punktów zostaje zwycięzcą.

Podsumowanie

W moim odczuciu „ION – a compound building game” jest bardzo przyjemną grą, która przemyca dość trudny i raczej niezbyt lubiany temat chemii w postaci gry karcianej. Do rozgrywki mogą zasiadać nawet ośmioletnie dzieci, czyli na długo wcześniej zanim zetkną się z chemią w szkole , co może im dać niewielką przewagę na lekcjach w przyszłości. Instrukcja jest krótka i jasno napisana (w języku angielskim), a na pudełku znajduje się kod QR, po zeskanowaniu którego otwiera się filmik, prezentujący jak grać w „jona”. Karty celów, czyli związków, za które gracze będą dodatkowo nagradzani podczas gry oprócz symboli pierwiastków, nawiasów i cyferek zawierają także edukacyjny opis, który mówi do czego dany związek jest używany w życiu codziennym. Niestety opis ten jest również w języku angielskim, ale od czego są rodzice, a po przedstawieniu zasad znajomość języka nie jest do gry potrzebna. Szkoda również, że nie ma ich zbyt dużo, więc w kolejnych grach na pewno związki powtórzą się, ograniczając aspekt edukacyjny, ale usprawiedliwieniem na pewno jest wielkość tablicy Mendelejewa, ograniczona liczbą kart w talii gry i ilością kombinacji tworzonych związków. Karty, które są głównym składnikiem gry wykonane są porządnie i jeśli zastanawiacie się jak mogą być ilustrowane karty z „chemicznej” gry – spieszę z odpowiedzią – na kartach przedstawiono uproszczone modele jąder atomów pierwiastków lub strukturalne wzory cząsteczek, a na kartach celów – graficzne przedstawienie zastosowania w życiu codziennym. Cieszy również fakt, że za grafiki odpowiedzialny jest nasz rodak – Tomasz Bogusz. Mechanika przekazywania kart powoduje, że rozgrywka jest bardzo szybka i trzy rundy gry można bez problemu rozegrać w ciągu 20-30 minut, jak wskazuje informacja na pudełku. Z innej strony ma wpływ na strategię rozgrywki, bo grając w dwie osoby możemy zapamiętać i przewidzieć jakie karty do nas wrócą, ale przy siedmiu graczach zupełnie nie wiadomo, co do nas trafi i trzeba grać w ciemno.

Jak dla mnie „Ion: a compound building game” to porządna karcianka z elementem edukacyjnym, którą można szybko rozłożyć i rozegrać w gronie młodszych i starszych graczy, łącząc przyjemne z pożytecznym. Mi się podoba i z czystym sumieniem – polecam.